Türkiye'de 1 milyonu aşan mevsimlik tarım işçisi genellikle Güneydoğu Anadolu bölgesinden Nisan ayında yola çıkıyor ve 4-8 ay boyunca devam eden yolculukları boyunca Türkiye'nin farklı bölgelerindeki 50 ilde tarım alanında çalışıyor. Tarımsal üretim takvimini takip ederek göç halinde olan mevsimlik tarım işçilerinin büyük çoğunluğu kayıt dışı çalışıyor ve sosyal güvenceden mahrum yaşıyor. Gezici olma, ağır çalışma ve kötü barınma koşulları mevsimlik gezici tarımda çalışan aileleri halihazırda 'en kırılgan' topluluklardan biri haline getirirken, son dönemde yaşadığımız COVİD-19 salgınının, var olan koşulları daha da zorlaştırdığı görülüyor. Salgın ve Mevsimlik Tarım COVİD-19 salgınını kontrol altına almak için alınan bir seri önleme karşın Nisan ayı itibariyle mevsimlik tarım işçilerinin illere dağılmaya başlaması toplum sağlığı açısından büyük bir riski beraberinde getiriyor. Binlerce işçi aileleriyle birlikte yeterli önlemleri alamadan yola çıktı. Çocukları okula devam eden ve göçe Haziran ayında çıkmayı planlayan mevsimlik tarım işçisi ailelerin, okulların uzaktan eğitime geçmesiyle Nisan ayında yola çıkanlara katıldığı görülüyor. Bu değişiklik çocukların mevsimlik tarım alanlarındaki elverişsiz şartlarda daha uzun süre kalmaları anlamına geliyor. COVİD-19 virüsünün yayılmasını kontrol altına almak için hastalık belirtileri taşıyan gezici mevsimlik tarım işçilerinin tespit edilip müdahale edilmesi gerekiyor. Bununla birlikte salgınla mücadele kapsamında alınabilecek önlemlerin mevsimlik tarım işçilerinin yaşam ve çalışma koşulları gözetilerek ele alınması, ailelerin tarla ve çadır alanlarında bu önlemleri uygulaması ve salgından nasıl korunacaklarına dair bilgilendirilmeleri hayati önem taşıyor. Kuşaklar boyu tek geçim kaynağı mevsimlik tarım olan aileler için göç yoluna çıkmamanın mümkün görünmediği son durumda, hastalığın yayılma riski de büyüyor. Mevsimlik tarım göçüne katılan aileler çocukları ile beraber işçilik yapmak için gittikleri bölgelerde yaşam koşullarının her açıdan sağlıksız olduğu çadır kamp alanlarında yaşamak zorunda kalıyor. Kalabalık ailelerin bir çadırı paylaştığı ve temiz suya erişimin büyük bir sorun olduğu bu yaşam koşulları, salgının yayılması için ne yazık ki hem işçiler hem de üreticiler açısından büyük bir risk oluşturuyor. Mevsimlik tarım çalışmalarının vazgeçilmez bir parçası olan işçilerin barınma koşullarının, en temel ihtiyaçlar olan temiz su, tuvalet, elektrik gibi olanaklar sağlanarak iyileştirilmesi, çalışma şartlarının COVİD-19 kapsamında uygulanması gereken önlemlere uygun olarak düzenlenmesinin salgının kontrolden çıkmaması ve ilden ile büyüyerek sıçramaması adına hızla alınması gereken önlemler olduğunu vurgulamak isteriz. Mevsimlik Tarım İşçileri için Gerekli Önlemler Mülteci ve göçmenler dâhil olmak üzere mevsimlik tarım alanlarına gidecek olanların ya da hâlihazırda orada yaşayanların COVID-19 salgınından korunmasını sağlamak için sıralanan tedbirlerin acilen alınması gerekiyor:
Hayata Destek ekiplerimiz, Şanlıurfa'nın Viranşehir ilçesinde Kaymakamlık ile birlikte, kalan ve giden işçilere yönelik tespit ve bilgilendirme çalışmalarını sürdürüyor; ayni ve nakdi destek ihtiyaçlarını takip ediyor. Ayrıca ulusal ve uluslararası paydaşlarımızla birlikte mevsimlik tarım işçilerine destek için kaynak oluşturma çalışmalarımız devam ediyor. Bu süreçte Hayata Destek olarak, özellikle risk altındaki çocuklarımızın korunması, çocukların çalıştırılmasının önlenmesi için kamu kurumları, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları arasında işbirliği ve koordinasyonun çok önemli olduğuna inanıyor, bu kapsamda her türlü öneri ve işbirliğine açık olduğumuzu vurgulamak istiyoruz.
- Aileler ve çocuklara COVID19, seyahat izinleri ve salgına karşı önlemler hakkında bilgilendirici çalışmaların yapılması,
- Mevsimlik tarım için seyahat edecek ailelere seyahat izinlerinin sağlanması, hijyen malzemelerinin dağıtılması ve ulaşımın seyahat kurallarına uygun şekilde düzenlenmesi,
- Seyahat edecek ailelerin sağlık taramalarının yapılması ve COVİD-19 bulgularına rastlananların gözetim altına alınması,
- Sokağa çıkma yasağı kapsamındaki 65 yaş üstü ve 20 yaş altı bireylerin mümkünse mevsimlik tarıma gitmemesi ve kaldıkları yerde yetişkin aile üyeleri, yerel ve merkezi yönetim organları ile sivil toplum kuruluşları tarafından desteklenmesi,
- Mevsimlik tarım çadır alanlarının minimum güvenlik ve hijyen koşullarına uygun olarak kurulması (çadır mesafesi, temizlik, banyo/tuvalet, içme/kullanma suyu, aydınlatma ve elektrik),
- Tarım işçilerinin tarlada çalışma ve tarlaya ulaşımı konusunda gerekli önlemlerin alınması (araç içi oturma planı, mesafeli çalışma, maske/eldiven kullanımı vb.).
Hayata Destek ekiplerimiz, Şanlıurfa'nın Viranşehir ilçesinde Kaymakamlık ile birlikte, kalan ve giden işçilere yönelik tespit ve bilgilendirme çalışmalarını sürdürüyor; ayni ve nakdi destek ihtiyaçlarını takip ediyor. Ayrıca ulusal ve uluslararası paydaşlarımızla birlikte mevsimlik tarım işçilerine destek için kaynak oluşturma çalışmalarımız devam ediyor. Bu süreçte Hayata Destek olarak, özellikle risk altındaki çocuklarımızın korunması, çocukların çalıştırılmasının önlenmesi için kamu kurumları, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları arasında işbirliği ve koordinasyonun çok önemli olduğuna inanıyor, bu kapsamda her türlü öneri ve işbirliğine açık olduğumuzu vurgulamak istiyoruz.